Tuyển dụng nhân viên trọn đời - Phong cách doanh nghiệp Nhật Bản

Tuyển dụng nhân viên làm việc trọn đời và trả lương theo thâm niên trong công ty - Đó chính là cách mà doanh nghiệp Nhật Bản áp dụng cho khâu tuyển dụng nhân sự. Các bạn đi du học Nhật Bản có cơ hội tiếp xúc nhiều với người Nhật, hãy thử hỏi một ai đó đã từng làm qua bao nhiêu công ty.

Phần lớn câu trả lời dành cho bạn chỉ là một.

Tiêu chuẩn của người Nhật

Tuyển dụng trọn đời, lương theo thâm niên là một chính sách về nhân sự rất đặc biệt của người Nhật Bản. Có nhiều ý kiến cho rằng đó là cách mà Nhật vươn lên mạnh mẽ sau chiến tranh. Việc này có thể được bắt đầu từ chế độ đi làm thuê của Nhật trong quá khứ.

Tiếp sau thời kì đó, Nhật Bản trải qua giai đoạn mà các chủ doanh nghiệp và Hội đoàn người lao động mâu thuẫn gay gắt với nhau, dẫn đến việc các chủ doanh nghiệp phải cam kết bảo đảm việc làm cho mọi nhân viên của mình dù cho công việc kinh doanh gặp khó khăn đi chăng nữa.

Đến những năm 50-60, Nhật Bản lại trải qua thời kì thiếu nhân sự trầm trọng cho nên các doanh nghiệp chủ trương tuyển dụng nhân viên để làm việc trọn đời cho công ty, nhất là các doanh nghiệp lớn, dần dần tạo thành xu thế tuyển dụng cho đến bây giờ.

Đã đến lúc thay đổi ?

Chế độ tuyển dụng trọn đời nêu trên đã mang lại nhiều nét đặc trưng công sở của người Nhật, cũng như đem lại nhiều hệ lụy cho doanh nghiệp sau này

Nhân viên rất tuân thủ mệnh lệnh

Gắn bó cả đời với công ty, nhân viên công sở Nhật Bản quan niệm rằng công ty là gia đình, thời gian ở tại công sở còn nhiều hơn ở nhà (về nhà chỉ để ngủ). Do đó mọi mệnh lệnh từ cấp trên đưa ra đều được nhân viên tuyệt đối chấp hành như là làm thêm giờ, đi công tác xa nhà, đi công tác nước ngoài…(thường những trường hợp đi công tác dài hạn ở nước ngoài thì cả gia đình đều đi theo).

Hệ thống công ty con, công ty cháu của doanh nghiệp

Nhân viên được giữ lại rất nhiều nhưng những ai có năng lực đều muốn được đảm nhiệm vị trí cao, vị trí quản lý. Để giải quyết bài toán này các công ty lập ra hệ thống công ty con, công ty cháu… Cách làm này vừa mở rộng được quy mô, vừa giải quyết được vấn đề thừa nhân lực.

Gây áp lực cho thế hệ lao động trẻ

Những người được nhận vào làm việc mặc nhiên là sẽ làm việc trọn đời dù bất kì lý do chủ quan nào. Do đó doanh nghiệp rất chặt chẽ trong khâu đầu vào, quy trình tuyển dụng phức tạp, nghiêm ngặt và khó khăn gây ra rất nhiều áp lực với các ứng cử viên xin việc. Đây đa số là những sinh viên mới ra trường do doanh nghiệp Nhật tuyển đồng loạt những lứa sinh viên mới tốt nghiệp tại các trường Đại học chất lượng.

>> Du học Nhật Bản tháng 7-2016

Phân biệt đối xử giữa các nhân viên

Các nhân viên trong công ty có sự phân cấp rất rõ ràng giữa người thâm niên và người trẻ, giữa nhân viên thuê ngoài và nhân viên chính thức, giữa nữ giới và nam giới.

- Những người trẻ với vào làm dù có năng lực giỏi và nhiệt huyết nhưng vẫn không thể cạnh tranh vị trí được với nhân viên có thâm niên hàng chục năm tại công ty. Điều này gây ra sự bất bình cho thế hệ trẻ Nhật Bản, tạo ra xu hướng từ bỏ công ty tuyển dụng trọn đời, làm việc cho các doanh nghiệp mới hoặc doanh nghiệp nước ngoài.

- Nhân viên nữ được nghỉ thai sản tối đa là 2 năm, khi quay lại công ty sẽ bị giới hạn về thời gian, không chủ động trong công việc như nam giới. Do đó trong doanh nghiệp Nhật Bản nữ giới khó có thể nắm những chức vụ cao, tuyển dụng số lượng ít, không được đưa vào ngạch quản lý.

>> Luyện thi Nat test cho kì tháng 12/2015

Không có gì là bất biến cả, để phát triển ra toàn cầu thì các doanh nghiệp buộc lòng phải chấp nhận từ bỏ lối tuyển dụng này để có thể giữ tính cạnh tranh. Tuy nhiên đó là chuyện của tương lai, còn bây giờ thì chế độ tuyển dụng hàng loạt và đào tạo trọn đời vẫn đang là chuẩn mực trong văn hóa công sở của Nhật Bản.